Atopische dermatitis op het lichaam – Het ongemak van de dagelijkse tekenen verlichten

Atopische dermatitis is een huidziekte die wereldwijd 2-5% van de volwassenen en 10-20% van de kinderen treft. Het is een chronische, langdurige aandoening die zich kenmerkt door een droge, schilferige, geïrriteerde huid en soms flare ups met meer vervelende tekenen. Hoewel geen remedie bekend is, kan een regelmatige en consistente huidverzorging de huid beschermen.

Atopische dermatitis, ook bekend als atopisch eczeem, is een chronische huidziekte die de huid in het gezicht en op het lichaam van baby's, kinderen en volwassenen, aantast.

Het aantal gevallen neemt vooral in de westerse landen toe met een twee- tot drievoudige groei van het aantal meldingen ten opzichte van 30 jaar geleden. Er is geen overtuigende oorzaak van atopische dermatitis bekend, maar er zijn bewijzen van een relatie met zowel astma als hooikoorts. De ziekte treft vooral kinderen.

Wereldwijd wordt 10-20% van de kinderen getroffen, terwijl 2-5% van de volwassenen eraan lijdt.

Bij volwassenen treft de uitslag vaak de hals en het decolleté, de binnenkant van de ellebogen, de achterkant van de knieën, handen en voeten alsmede het gezicht en de hoofdhuid. De tekenen en aangetaste gebieden zijn iets anders bij kinderen en baby's.

Mensen met atopische dermatitis hebben vaak bijkomende problemen, zoals slaapgebrek, stress, discriminatie en weinig zelfvertrouwen. Naast goede huidverzorging zijn er ook bepaalde veranderingen in de levensstijl die de tekenen kunnen verlichten, zoals het dragen van katoenen kleding, de temperatuur laag houden om transpireren te voorkomen en voedingsmiddelen die tekenen oproepen vermijden.

Vraag professioneel advies aan een dermatoloog als u twijfelt over de tekenen .

Dermatologen hebben nog geen definitieve oorzaak van atopische dermatitis ontdekt en ook geen remedie. Van een aantal factoren is echter bewezen dat zij ervoor zorgen dat sommige mensen meer risico lopen dan anderen. Dit zijn:

• Erfelijkheid. De relatie tussen atopische dermatitis, astma en hooikoorts is bewezen. Als één of beide ouders aan één van deze aandoeningen lijdt, bestaat de kans dat hun kind atopische dermatitis ontwikkelt. Het risico neemt evenredig toe, dus als beide ouders aan alle drie deze aandoeningen lijden, wordt de kans dat het kind de ziekte erft groter.
• Klimaat/plaats. In koude klimaten lopen mensen meer risico op atopische dermatitis en ook in verontreinigde steden. Het is bewezen dat Jamaicaanse kinderen die in Londen zijn opgegroeid twee keer zoveel kans hebben om atopische dermatitis te ontwikkelen als kinderen in Jamaica.
• Geslacht. Vrouwen zijn iets vatbaarder voor atopische dermatitis dan mannen.
• De leeftijd van de moeder. Kinderen van moeders die op relatief latere leeftijd kinderen krijgen, lopen meer risico dan kinderen van jonge moeders.

Een atopische huid heeft een tekort aan natuurlijke vochtinbrengende bestanddelen, zoals aminozuren, en een verminderde aanmaak van barrièrelipiden. Dit verzwakt de huidbarrière en maakt de onderliggende lagen vatbaarder voor infecties als gevolg van krabben met nagels door het huidoppervlak.

De tekenen van atopische dermatitis zijn ook de triggers. Omdat de huid droog is en jeukt, gaan de patiënten krabben. Door te krabben, verstoren zij de barrièrefunctie van de huid. Hierdoor komen de onderliggende lagen bloot te liggen en worden deze vatbaar voor infectie vanuit de omgeving. De bacteriën veroorzaken irritatie en zo wordt de jeuk in stand gehouden. Dit wordt de Atopische Huid Cyclus genoemd.

Ook andere invloeden kunnen de bestaande tekenen verergeren, hoewel deze per persoon verschillen, zoals:

• voedselallergieën, zoals voor melk, kaas, noten, schaal- en schelpdieren
• alcoholallergieën
• allergieën voor huismijt, pollen en/of stof
• schurende of niet ademende stoffen, zoals wol en nylon
• nikkel, een metaal dat veel in sieraden en horloges voorkomt
• formaldehyde 
• bepaalde wasmiddelen, vaak met het label 'biologisch'
• stress
• slaaptekort
• transpiratie
• sigarettenrook

Lees meer over factoren die de huid beïnvloeden.

Er is geen remedie voor atopische dermatitis bekend, maar patiënten kunnen op een paar manieren helpen bij de verzorging van hun atopische huid en zelfs de perioden tussen flare ups verlengen. Het belangrijkste is om de huid constant met emollientia gehydrateerd te houden.

Emollientia (ook vochtinbrengende producten genoemd) moeten dagelijks worden aangebracht, ongeacht de tekenen. Deze lotions, gezichtscrèmes, douche olies en badproducten houden de huid soepel en gehydrateerd en zo minder vatbaar voor jeuk en beschadigingen. Regelmatig gebruik van emollientia helpt de jeuk te verzachten.

Actieve ingrediënten die vaak in vochtinbrengende producten worden aangetroffen zijn:

• Omega-6 vetzuren uit teunisbloemolie en druivenpitolie. Deze verzachten en voeden de huid en vullen tegelijkertijd de natuurlijke beschermende huidbarrière aan.
• Licochalcone A (een extract uit de zoethoutwortel). Dit is een natuurlijke ontstekingsremmer en antioxidant die roodheid vermindert en ontstekingen verzacht.

Flare ups vereisen intensievere verzorging met sterk werkende crèmes die aan de dagelijkse vochtinbrengende behandeling worden toegevoegd. Deze plaatselijk aan te brengen crèmes bevatten vaak hydrocortison.

Corticosteroïden (zoals hydrocortison) staan bekend om hun effectieve en snelle werking bij het verzachten van jeuk en het verminderen van ontstekingen. Zij hebben echter ook nadelen. Langdurig gebruik kan bijvoorbeeld de huid dun maken.

Om deze reden vormen deze producten geen blijvende oplossing voor de lange termijn en zij zijn niet ideaal voor gebruik bij baby's en kinderen.

Eucerin‘s AtopiControl Intensief Kalmerende Crème heeft huidverzorgende eigenschappen waarvan klinisch is bewezen dat zij het uiterlijk van de huid tijdens flare ups aanzienlijk verbeteren. Dit huidverzorgende product helpt het gebruik van hydrocortisone tijdens flare ups te verminderen. Een klinisch onderzoek heeft aangetoond dat de huidverzorgende eigenschappen van AtopiControl Intensief Kalmerende Crème een cosmetisch effect op de atopische huid hebben dat vergelijkbaar is met de effecten van een 1% hydrocortisone crème. AtopiControl Intensief Kalmerende Crème is geen farmaceutisch product en is daar ook geen vervanging van.

Hoewel triggers per persoon verschillen, kunnen patiënten baat hebben bij een behoorlijk aantal veranderingen in levensstijl:

• De kamertemperatuur en de vochtigheid laag houden om transpireren te voorkomen.
• Zachte kleding direct op de huid dragen. Katoen is comfortabel en kan in de winter in laagjes worden gedragen. Schurend textiel, zoals wol en niet ademende stoffen zoals nylon kunt u het beste vermijden.
• Huidverzorgingsproducten in de koelkast bewaren, omdat koele crèmes de jeuk verzachten. 
• Een dagboek bijhouden en eventuele triggers van flare ups noteren.
• Vakantie houden in koele tot gematigde klimaten, niet te warm of te koud.
• Nieuwe kleding voor het dragen wassen om irriterende verfstoffen en textielafwerkmiddelen te verwijderen. 
• 's Nachts katoenen handschoenen dragen om krabben tijdens de slaap te voorkomen. 
• Een 'natte lap' kan helpen om de jeuk te verzachten en de neiging tot krabben te verminderen (raadpleeg een dermatoloog voor meer informatie).
• Douchen in plaats van een bad nemen, maar nooit te heet (<32°) en niet te vaak of te lang.
• De duur van een bad tot maximaal 5-10 minuten beperken.
• Altijd een badolie (of doucheolie) gebruiken vanwege de lipide-aanvullende en verzorgende werking.
• Geen harde spons of massageborstel gebruiken in bad of onder de douche.
• Mediteren en yoga oefeningen doen om stress te verminderen

Vraag professioneel advies aan een dermatoloog als u twijfelt over het bestrijden van uw tekenen .